2021 yılının Eylül ayında Üsküdar’da bulunan Kız Kulesi için restorasyon çalışmaları başlamıştı. Geçtiğimiz günlerdeyse, sosyal medyada Kız Kulesi’nin restorasyonu tartışıldı. Özellikle güneş yansıdığı saatlerde çekilen görüntülerde kulenin brandayla çevrili halinde kubbesinin olmadığı ve arka tarafın görünmediği öne sürüldü.

Tartışmaların üzerine Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden yazılı açıklama yapılmıştı. Bugünse restorasyon ekibinde görevli İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürü Nevhiz Deniz Koyukan, restorasyon ekibinde yer alan İTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ve yüksek mimar Kadir Ekinci öğle saatlerinde Üsküdar’a gelerek, gemiyle Kız Kulesi’ne gitti. Ekip Kız Kulesi’nde incelemelerde bulundu. Yaklaşık yarım saat süren incelemelerin ardından, ekip geri döndü.

“SÖKÜLEN KISIM TARİHİ DEĞİL”

Prof. Dr. Zeynep Ahunbay incelemelerde bulunmadan önce yaptığı açıklamada “Kız Kulesi’nin 1940 yılında yapılan bir restorasyonunda eklenmiş olan betonarme kısmı vardı, geçen sene restorasyon projesi hazırlanırken bunun korozyona uğradığı belirlendi ve güvenlik açısından alınması ve onun yerine uygun malzemeyle yeniden yapılmasına karar verildi. Bunun projesi hazırlandı kuruldan geçti, şu anda o uygulama yapılıyor. Eskisinde olduğu gibi ahşap esaslı bir balkon ve çatı kısmı yeniden yapılacak. Sökülen kısım tarihi eser değildi, 1940’larda yapılan betonarme bir yenilemeydi. Tarih nedir? Malzemedir, dokudur burada görünüş olarak tarihte kalmış olur. Elimizde yıkılmadan önceki durumu gösteren ayrıntılı çizimler belgeler yok ama araştırma yapılarak ona en yakın şekilde yeniden yapılmasına çalışılıyor” dedi.

“Ben tartışmaları takip etmedim, neler söylendi bilmiyorum” diyen Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, “Ama tabii bir tarihi eserin eksikliğini hissetmek güzel bir şey. Bu tepkiler toplumun o eseri ne kadar sevdiğini gösteriyor. Projeden haberleri olsaydı diye bilgileri olsaydı bu kadar alarma geçmezlerdi” diye konuştu.

“SÖKÜLMESİ GEREKEN KISIM SÖKÜLMÜŞ”

Ahunbay inceleme sonrasında yaptığı açıklamada ise, “Sökülmesi gereken kısım sökülmüş. Şimdi ince temizlik yapılacak. Kalan döşemedeki demir donatılar kaldırılacak ondan sonra da restorasyon için hazırlıklar başlayacak. Uygun şekilde yapılmış, fazla bir söküm yok, her şey yolunda. Restorasyonda çay pişirir gibi 10 dakika sonra demlendi olayı yok, değişik teknikler kullanılıyor sağlamlaştırma restorasyonu en sağlıklı şekilde gerçekleştirebilmek sabırla özenle olur. Gelecek seneye umarım bitecek. Umuyoruz dıştan görünüşte malzeme olarak aynı etkiyi yaratacak malzemeler kullanılacak” ifadelerini kullandı.

KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN AÇIKLAMA

Bu arada sosyal medyadaki tartışmaların ardından açıklama yapan Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden, “Özgün malzemesine uygun olarak yapılmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir” denilmişti.

Açıklamada, “1940’lı yıllarda kız kulesinde yaşanan yangın sonrasında yapılmış olan betonarme eklenti, alanında uzman isimler olan Prof. Dr. Zeynep Ahunbay, Prof. Dr. Feridun Çılı, Han Tümertekin ile İstanbul Teknik Üniversitesi ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafından hazırlanan yapının depreme karşı dayanımının olmadığına ilişkin raporlar ve yine danışman hocalarımızın kontrollüğünde hazırlanan projeler doğrultusunda evrensel koruma ilkelerine bağlı kalarak külah kısmı yapıdan uzaklaştırılmakta, özgün malzemesine uygun olarak yapılmasına yönelik çalışmalar devam etmekte olup restorasyona ve Kız Kulesine ilişkin tüm belgeler ve gelişmeler ‘https://kizkulesi.com’ sitesinden tüm halkımızla paylaşılmaktadır. 2023 yılında, Cumhuriyetimizin 100’üncü yaşında, Kız Kulesi, tarihi ve abidevi değerine uygun şekilde, bir anıt eser ve müze olarak hizmet verecektir” ifadelerini yer aldı.