İzmir Sanat Eğitim Kültür Merkezi Derneği (İSKEM) ve Karşıyaka Genç İş İnsanları Derneği (KAGİAD) tarafından Karşıyaka Belediyesi’nin katkılarıyla “Asbestli Gemiyi İstemiyoruz” farkındalık konseri düzenlendi. Aliağa’da sökümüne itiraz edilen ve Eylül ayı içerisinde İzmir’de olması öngörülen Nae São Paulo isimli nükleer uçak gemisinin gelişini protesto etmek gayesiyle çarşı girişinde düzenlenen konsere Karşıyakalılar büyük takviye verdi. Karşıyaka Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, Karşıyaka Genç İş İnsanları Derneği Lideri Burak Filiz, İSKEM üyeleri, Karşıyaka Genç İş İnsanları Derneği üyeleri ve çevrecilerin katıldığı konserde, İsmail Erkan’ın sunumuyla İSKEM korosu yapıtlarını seslendirdi. Aktiflikte birçok dernek ve sivil toplum kuruluşu, asbestli gemiye karşı bildiri verdi.

GEMİ AĞZINA KADAR ZEHİR DOLU

Etkinliğin açılış konuşmasını gerçekleştiren Karşıyaka Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, asbestli gemi ile ilgili yaşanan durumu vatandaşlara şöyle aktardı: “Bugün 18 Ağustos, tahminen 30 Eylül civarında İzmir’e Aliağa’ya gemi sökümü için gelecek olan bir geminin gelmesini istemediğimizi burada herkesin huzurunda tabir etmek için, Karşıyakalılar olarak, Karşıyaka Çarşı’nın girişinde bu aktifliği yapıyoruz. Kendimizi bu bahiste ses çıkartmak ve itiraz etmek zorunda hissediyoruz. Zira çok açık bir palavra söyleniyor, insan sıhhati düşmanlığı yapılıyor, Türkiye’mize, insanlarımıza çok büyük bir kötülük yapmak için bir şeyler gerçekleşiyor. Bu ya da gibisi durumlarda insanlarımızı, olaya hakimiyetini kaybettiren şey hususla ilgili yanlışsız bilgi sahibi olmamak. Size bu hususun ne olduğunu kısaca anlatmak istiyorum. Özet olarak şöyle bir durum yaşıyoruz; Fransa bir tarihte iki tane uçak gemisi yapıyor, bunlar ikiz uçak gemileri. Ömürlerini dolduran bu uçak gemilerini parçalayıp yok etmek istiyorlar. Bir müddet evvel bunlardan bir tanesi için parçalama sürecini Avrupa’da yapmaya kalktıklarında bütün Avrupa ayağa kalkıyor. Bu geminin içinde 760 ton asbest olduğu için, asbest dışında da birçok tehlikeli maddeyi içerdiği için bunun sökümünün fakat çok çok özel kaidelerde gerçekleşebileceği diğer türlü yapılırsa on binlerce tahminen yüz binlerce insanın vefatına, kanser olmasına neden olabilecek bir etraf sorunu, halk sıhhati sorunu yaratacağı söyleniyor. Bu birinci söküm için ortaya atılan gemi uzun tartışmalardan sonra bir yerde bir biçimde sökülüyor ve kesin olarak anlaşılıyor ki 760 ton asbest var. Bu Türkiye’de olan bir şey değil, dünyanın bir yerinde yapıyorlar bunu. Bunun ikizi olan gemiyi, Fransa birinciden ağzı yandığı için Brezilya’ya veriyor, siz kullanın diyor. Onlar da kimi nükleer denemelerde de kullanıyorlar bir 4-5 sene kadar. Sonra bakıyorlar ki bu gemi işe yaramaz, onlar da sökülmesi için bir şeyler yapmaya çalışıyorlar. Fransa Avrupa Birliği kanunlarına tabi olduğu için bu geminin sökümü ile ilgili çok ağır kaidelere maruz kaldığı için her yerde söktüremiyor ancak Brezilya’nın bu türlü bir şeyi yok. Onların elleri daha rahat, Avrupa Birliği üyesi olmadığı için. Bunun sökümü içini haleye çıkıyorlar, bir tek firma giriyor, o da maalesef İzmir Aliağa’dan bir gemi söküm firması. Yalnızca tek bir firma, çok da ucuz bir paraya alıyor bunun ihalesini. Soruluyor, neden öteki bir firma girmedi? Karşılığı kolay ve bütün dünyadaki çevreciler biliyor ‘Çünkü bu gemi ağzına kadar zehir dolu.’ Bu geminin sökümü çok tehlikeli, şayet büsbütün kapalı bir ortamda bu söküm yapılmazsa, gerekli tedbirler alınmazsa ki bunların hepsi çok değerli işler, o vakit bu gemiden çıkacak bütün o toksik zehirli unsurlar en tehlikelisi de asbest, insanları hasta edecek, insanları kanser yapacak, insanları öldürecek. Bu size söylediğim şey bilimsel bir gerçek. Sizler biliyorsunuz, ben bir tıp hekimiyim. Asbest dediğimiz unsur, akciğer kanseri yapar, yüzde 100 yapar. Lakin kiminde 1 ayda, kiminde 20, 30 senede yapar. Bu geminin Türkiye’de bir firma ile anlaştığı belirlendikten sonra Brezilya’daki ve dünyadaki çevreciler ayağa kalkıyorlar, bu gemi asla Aliağa’da Türkiye’de uygunsuz kaidelerde sökülemez, oradaki insanların, çalışanların, Aliağalıların, yüz binlerce insanın milyonlarca insanın hayatı bu formda riske atılamaz diyorlar ve mahkemeye veriyorlar. Brezilya mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı alıyor. Bu gemi Brezilya’dan çıkmayacak, Türkiye’ye gitmeyecek ve orada sökülmeyecek. Bu etraf sıhhati ve insan sıhhati açısından gerçek değildir diyor. Bunu Brezilya’nın mahkemesi diyor. Bu mahkeme kararı açıklandıktan bir gün sonra Türkiye’den bir firma kaçak olarak gemiyi gizlice milletlerarası kara sularına çıkarıyorlar. Milletlerarası kara sularına çıktığı andan itibaren Brezilya mahkemesinin kararı geçersiz hale geliyor, o gemi yola çıktı, o gün bugündür yolda; İzmir’e gerçek Aliağa’ya gerçek geliyor.”

“YALANLARA İNANMIYORUZ”

Karşıyaka Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay kelamlarına şöyle devam etti: “Aliağa’ya gidip gemi söküm tesislerini görmelisiniz. Herkesin vatandaş olarak bunu yapması gerekiyor, daha fazla bilgi sahibi olmalısınız. Olağanda en fazla 7-8 tane tesisin kurulabileceği bir deniz kıyısına 22 tane gemi söküm tesisi kurulmuş, Hepsini TOKİ onlara kiralamış ve çok ucuz bir fiyata kullandırıyor. Her gemi sökümünde deniz zehirleniyor, toprak, hava, oradaki personeller zehirleniyor, ölenler oluyor. Bu türlü bir felaket yaşarken şunu düşünüyoruz; Devletimiz beşerinin sıhhatini düşünmüyor. Bizlerin zehirlenmesi, kanser olması, toprağımızın, havamızın kirlenmesi umurlarında değil. Şayet umurlarında olsaydı bu türlü bir şeye asla müsaade vermezlerdi. Bakanımız çıkıyor açıklama yapıyor diyor ki ‘Bunun ikiz gemisinde 760 ton asbest var lakin buna baktırdık biz bunda yalnızca 9 ton asbest var.’ Artık bunun hiçbir biçimde mantığı yok lakin diyor ki biz bunun ölçümünü yaptırdık baktırdık diyor, raporu var elimizde diyor, 9 ton asbest var diyor. Büyükşehir Belediye Meclisi’nde bu mevzuyu konuştuk, o raporu gören var mı dedik, o raporu yalnızca Büyükşehir Belediye Liderimize bir toplantıda göstermişler. Büyükşehir Belediye Liderimiz Tunç Soyer dedi ki, ‘O raporda şu yazıyor; o raporu veren firma biz bu geminin yalnızca yüzde 12’sini inceledik ve yalnızca 12’sinde 9 ton asbest var, geriye kalanını incelemedik.’ Yüzde 88’ini incelememiş ve üstelik firma diyor ki, ‘Bizim burada verdiğimiz sayının kesin gerçek olduğunu da garanti edemeyiz’ diyor. İnceleyen firmanın verdiği raporda bu yazıyor. Bu nasıl bir iştir, nasıl bir şeydir. Alenen bize palavra söyleniyor. Güya bütün gemiye bakılmış, güya hepsi incelenmiş de 9 ton varmış üzere söyleniyor. Yalnızca yüzde 12’sine bakılmış ve üstelik sonucunun garanti olmadığını da söylüyor. Bu

şartlarda bize gelen bu geminin hastalık yapmadığına dair Aliağa’dan bu gemi sökümcülerinin temsilcisi olan birisi açıklama yapıyor diyor ki ‘Ben biliyorum, katiyen ziyanlı değil’ diyor, bunu diyen kişi eski başbakanlarımızdan birinin oğlunun ortağı, bir arada fotoğrafları var, bir arada ortak olduklarına dair deliller var, maalesef bu formda hepimiz istismar ediliyoruz. Palavra söyleniyor. 30 Eylül’de o gemi buraya geldiği gün, şayet o gemi söküm tesisinde sökülürse o gün orada buna müsaade verirse İzmirliler, Türk insanı, sizler, bizler müsaade verirsek, emin olun bize söylenen bu kadar palavraya kanmış, zehirlenmeyi göze almayı önemsememiş, bilgisiz bir milletten öbür bir şey olmadığımız düşünülür. Biz bu muyuz? Lütfen sesinizi o denli yüksek çıkarın ki herkes duysun. Biz bilgisiz beşerler değiliz, bize söylenen palavralara inanmıyoruz, inanmayacaksınız, herkes herkese doğruyu anlatacak ve o gemi geldiği üzere defolup buradan gidecek, sizlerin sayesinde, bu hassas insanların sayesinde.”

Etkinlikte konuşan Karşıyaka Belediye Lider Yardımcısı Saadet Çağlın, Nae Sao Paulo gemisinin Türkiye’de sökülmesinin etraf felaketine neden olacağını belirterek şunları kaydetti: “Öncelikle bu bahiste farkındalık yaratmak, bu hususa dikkat çekmek için yapılan bu aktiflikte emeği geçen herkese teşekkür ederim. Geminin bakanlık tarafından ithalat müsaadesi verildiği Mayıs ayından bugüne bütün dünya alarmda. Oradan çıkmaması için tüm dünya bütün yetkilileriyle, bütün kurumlarıyla alarm halinde ülkemizi ve Brezilya Hükümeti’ni uyardı lakin ne yazık ki gemi 5 Eylül’de yola çıktı. Nae Sao Paulo, dünyanın dört bir yanından etraf, insan hakları ve emekçi örgütlerinin çığlığını duymayarak ihtiyati önlem ve memleketler arası hukuka alışılmamış bir formda Brezilya’dan yola çıktı. 9-10 Eylül’de Türkiye karasularında olması bekleniyor.”

“BİRLİKTE HAYIR DEMELİYİZ”

Geminin taşıdığı zehirli ve tehlikeli hususların su, hava ve toprağa karışarak büyük ziyanlara neden olacağını vurgulayan Çağlın, şöyle devam etti: “Tüm kanserojen zehirler aylar süren sökümü sırasında öncelikle çalışan işçi arkadaşlarımıza; sonrasında ise asbest tozlarıyla, zehirli gazlarıyla toplumsal yaşama karışıp tehlikeli kimyasallarını denize, toprağa, yeraltı sularına karıştırıp kirleterek İzmir’e ve İzmirli’ye etraf felaketi yaşatarak parçalanacak. Bu ticaretin tarafları para kazanacak; biz bedelini sıhhatimizi, etrafımızı kaybederek ödeyeceğiz. Söküm Aliağa’da olabilir lakin bizden uzakta diyemeyiz; zehirler havayla, suyla taşınıyor. Bu her yeri, her alanı etkiliyor. Havamızı, suyumuzu, besinimizi korumalıyız. Bu gemiyi durduracak kuvvet bizim daima birlikte ‘Hayır’ dememizden geçiyor. İzmir dünyanın çöplüğü değildir.”

Karşıyaka İş İnsanları Derneği Lideri Burak Filiz ise konuşmasında “Başkanımız çok hoş bir formda özetledi. Gemiler sökülecek diye ciğerlerimiz de sökülmesin umarım farkındalığı yaratmış oluruz” dedi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı